Dış Politika Ekonomi Güvenlik Siyaset

Türkistan’ın Geleceğini Değiştirebilecek Bir Anlaşma

Yazan Tüdev

Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, 23-24 Ekim tarihlerinde Belçika’nın başkentine resmi ziyaret gerçekleştirecek ve burada Özbekistan ile Avrupa Birliği arasında Gelişmiş Ortaklık ve İşbirliği Anlaşması’nın (EPCA) imzalanması planlanıyor.

Uzmanlar, bu belgeyi Taşkent ve Brüksel arasında resmi diyalogdan gerçek bir stratejik ortaklığa geçişi simgeleyen tarihi bir dönüm noktası olarak değerlendiriyor.

Avrupa Konseyi Başkanı António Costa, Özbekistan’ın Bağımsızlık Günü vesilesiyle yayınladığı kutlama mesajında, Şevket Mirziyoyev’in yaklaşan ziyaretinin önemini vurgulayarak, bunun AB ile Özbekistan arasında “önemli bir anlaşmanın” imzalanması anlamına geleceğini belirtti. Yapıcı diyaloğun devam etmesi umudunu dile getiren Costa, Avrupa’nın Özbekistan ile iş birliğini derinleştirme taahhüdünü yineledi.

Ziyaret sırasında, siyasi diyalog ve reform, ticaret ve ekonomi, dış politika ve savunma politikası, adalet ve içişleri ile sürdürülebilir kalkınma olmak üzere beş stratejik alanı kapsayan kapsamlı bir çerçeve anlaşma olan EPCA anlaşmasının imzalanması bekleniyor. Belge, tarafların demokrasi, hukukun üstünlüğü, insan hakları ve temel özgürlüklere olan ortak taahhütlerini güvence altına alırken, bölgesel istikrarı, ekonomik modernizasyonu ve sürdürülebilir büyümeyi teşvik ediyor.

Anlaşmanın mevcut yapısı, Özbekistan’ın reform gündemi ve şeffaf, hukuka dayalı bir ekonomi yaratma taahhüdüyle uyumludur. AB için bu, hızla gelişen Türkistan pazarına erişimin açılması ve sürdürülebilir altyapı, enerji geçişi ve kritik kaynaklar konusunda güçlü bir ortaklık anlamına gelir. Özbekistan için ise, Avrupa ile daha derin bir entegrasyona, GSP+ rejimi kapsamında AB pazarlarına erişiminin genişletilmesine ve enerji, dijital ve tarım sektörlerinde modernizasyonun hızlandırılmasına doğru atılmış bir adımdır.

Ekonomist Temir Bakhodirov, Avrupa ile iş birliğinin derinleştirilmesinin jeopolitik bir eksen değil, dış ilişkilerin dikkatli ve kademeli bir şekilde çeşitlendirilmesinin bir parçası olduğunu vurguluyor:

“Bu, ülkenin egemenliğini güçlendiren açıklık ve çok vektörlü diplomasiye doğru uzun vadeli bir eğilimi yansıtıyor.

Bu nedenle, Brüksel’de imzalanan anlaşma yalnızca diplomatik bir başarı değil, aynı zamanda stratejik olgunluk ve bağımsızlığın da bir beyanıdır. Özbekistan, kendisini yeni bir Avrasya istikrar ve sürdürülebilir kalkınma mimarisinin bir halkası ve ortak yaratıcısı olarak konumlandırıyor. AB ile etkileşimi, dengeli, geleceğe yönelik ve ortak ilerlemeye dayalı yeni bir ortaklık modelini yansıtıyor”.

Özbekistan bugün, denge, modernleşme ve karşılıklı saygı ilkelerini bünyesinde barındıran Doğu ve Batı arasında bir köprü görevi görüyor. Brüksel’e yapılacak olan ziyaret, bu statüyü nihayet pekiştirecek ve ülkeyi Avrasya haritasında bir istikrar ve güven merkezi haline getirecek.

Yorum yazabilirsiniz