Kazak halkının en değerli hazinelerinden biri olan “Edige Bi” destanının antik el yazması, Ulusal El Yazmaları ve Nadir Eserler Merkezi uzmanları tarafından dijital ortama aktarılarak faksimile olarak yayımlandı.
“Edige Bi” destanının el yazması, 15. yüzyıl civarında bilinmeyen bir yazar tarafından yaratılmıştır. Eserin ilk nüshaları, 19. yüzyılın başlarında Kazak bilgin ve oryantalist Şokan Ualihanov’un babası Cengiz Ualihanov tarafından yeniden yazılmıştır. Böylece, daha önce kaybolan nüshalar da geri kazanılmıştır.
Daha sonra bu metin bizzat Şokan Ualihanov tarafından eklenip düzenlendi ve 1842 yılında Ahmet tarafından birleştirilmiş bir versiyon halinde yeniden yazıldı.
Destan, Türk dillerine özgü olmayan arkaik ifadeler ve kelime kullanımlarıyla öne çıkmakta ve bu da destanın kadim kökenlerine işaret etmektedir. Ünlü Türkolog P. M. Melioransky, eserlerinde bu gerçeğe özellikle dikkat çekmiştir.
Şiir, Edige’nin doğumuyla başlar ve Toktamış oğlu Kadirberdi’nin elinden ölümüyle sona erer. Efsaneye göre Edige, günümüzde onun adını taşıyan kutsal Ulytau’nun yüksek tepelerinden birine gömülmüştür.
Destanın ilk kez 1905 yılında Profesör P. M. Melioransky editörlüğünde St. Petersburg’da “Edige ve Toktamış Efsanesi” başlığıyla yayınlandığını belirtmek gerekir.
Yorum yazabilirsiniz