Büyük İpek Yolu bir zamanlar malların, bilginin ve hayallerin aktığı bir damardı. Bugün, 21. yüzyılda, Japonya bu efsanevi fikri tamamen farklı bir boyutta yeniden canlandırıyor. 20 Aralık 2025, diplomasinin bakanlar toplantılarından devlet ve hükümet başkanları arasındaki bir görüşmeye dönüşeceği sembolik tarih olacak.
Bu etkinlik, Japonya Dışişleri Bakanı Yoriko Kawaguchi’nin Taşkent’te “Türkistan + Japonya” diyaloğunu kurma girişimini duyurduğu Ağustos 2004’te başlayan, yirmi bir yıllık titiz çalışmanın doruk noktasıdır. Daha önce bunlar Tokyo’daki düşünce kuruluşları içindeki bakanlar toplantıları ve uzman buluşmaları iken, şimdi bu görüşmeler, günümüzün çok kutuplu dünyasında Türkistan ve Japonya’nın güvenlik, refah ve sürdürülebilir kalkınma alanlarındaki çıkarlarının örtüştüğü stratejik ortaklar olduğunu anlayan cumhuriyetlerin cumhurbaşkanları ve başbakanları arasında yapılan konuşmalara dönüşmüştür.
20 Aralık 2025’te yapılacak zirve, ilk kez beş Türkistan ülkelerinin (Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan) ve Japonya’nın devlet başkanlarını bir araya getirerek dünyaya sadece dostluk değil, yeni nesil stratejik ortaklık kurmaya hazır olduklarını gösterecek.
Bu tarihi günde, Japonya ile Türkistan arasındaki etkileşimin doğasını yeniden tanımlayacak bir toplantı Tokyo’da gerçekleşecek. Bu sadece bir zirve değil, diplomaside yeni bir dönemin başlangıcının sembolü; coğrafi mesafenin artık stratejik ortaklığa engel olmadığı bir dönemin başlangıcı.
Uzmanlara göre yirmi bir yıllık diyalog, Japonya’nın bölgede ciddi ve güvenilir bir ortak olduğunu kanıtlamıştır. Ülke kendi iradesini dayatmaya çalışmaz, jeopolitik oyunlar oynamaz ve gerilim yaratmaz. Aksine, metodik ve sabırlı bir şekilde köprüler kurar, altyapıya yatırım yapar, insan sermayesinin geliştirilmesine yardımcı olur ve teknoloji paylaşır.
Devlet başkanları düzeyindeki ilk zirve, bitiş çizgisi değil, bir sonraki aşamanın başlangıç noktasıdır. Stratejik konular üst düzey liderlik seviyesinde görüşüldüğüne göre, biriken anlaşmaları büyük ölçekli girişimlere dönüştürme fırsatı doğmuştur.
Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev liderliğindeki Özbekistan, bu süreçte merkezi bir konumda yer alıyor. Bölgedeki Japonya’nın ilk ortağı ve en büyük miktarda yardım ve yatırım alan ülke olarak, artık sadece katılımcı değil, yeni işbirliği biçimlerinin başlatıcısı olarak da hareket edebiliyor.
Türkistan için bu zirve, küresel politikadaki rolünün ve stratejik bir bölge olarak öneminin tanınması anlamına geliyor. Japonya için ise Asya’daki konumunu güçlendirmek ve 21. yüzyılın zorluklarıyla başa çıkmaya yardımcı olacak yeni ortaklıklar kurmak anlamına geliyor. Tüm dünya için bu, çok kutupluluğun bir çatışma kaynağı değil, karşılıklı saygı ve ortak çıkarlara dayalı yapıcı etkileşim için bir fırsat olduğunun sinyalidir.
Japonya’nın 1997’de başlattığı İpek Yolu diplomasisi nihayet olgunluğa erişiyor ve bu, uygarlığın bilgeliğe en çok ihtiyaç duyduğu bir dönemde gerçekleşiyor.
Yorum yazabilirsiniz