Gündem Tarih Türk Dünyası

Batı Göktürk Kağanlığı’na Ait Sikkede “Türk Kağan” İfadesi İlk Kez Tespit Edildi.

Yazan Tüdev

Taşkent bölgesinde yer alan Kanka-tepe antik kentinde gün yüzüne çıkarılan bronz bir sikke, Orta Asya Türk tarihi açısından dikkat çekici bulgular sunuyor. Arkeolojik çalışmaları yürüten Prof. Dr. Gaybullah Babayarov, sikkeyi Batı Göktürk Kağanlığı’nın erken dönemlerine tarihlendiriyor.

Sikkenin ön yüzünde, omuzlarına kadar uzun saçlı, badem gözlü bir prens tasviri bulunuyor.
Arka yüzünde ise Göktürk tamgasının yanı sıra Soğdca bir yazı yer alıyor:

“pny ’krt twrk x’Ȗ’n” – “Bu sikke Türk Kağan tarafından yaptırıldı.”

Bu ifade, doğrudan bir hükümdarın ismini vermek yerine, etnik ve siyasi aidiyeti vurgulayan bir unsur olarak değerlendiriliyor. Uzmanlara göre bu, erken Orta Asya devlet yapısında kimliğin paranın üzerindeki dil ve sembollerle açıkça ortaya konduğunu gösteriyor.

Sikke üzerindeki yazıların, yalnızca birer isim değil; aynı zamanda Türk kimliğini, devletin ideolojik temellerini ve kültürel kökenlerini sembolize ettiği ifade ediliyor. Ayrıca, sikkenin tasarımında Çaç bölgesinin yerel geleneklerinin etkisinin sürdüğü de belirtiliyor.

Prof. Dr. Babayarov’a göre bu tür buluntular, sikkelerin sadece ekonomik değil; aynı zamanda ideolojik ve kültürel bir araç olarak kullanıldığını kanıtlıyor.

Kaynaklar:
  • G. Babayarov, Köktürk Kağanlığı Sikkeleri Kataloğu, TİKA, Ankara, 2007

  • L. Baratova, Alttürkische Münzen, Berlin, 1999

  • E.V. Rtveladze, Drevnie i rannesrednevekovye monety, Taşkent, 2002–2006

Yorum yazabilirsiniz