Kaşkaderya’da Antik Bir Kale Kentinin Kalıntıları Bulundu

Özbekistan’ın Kaşkaderya vahası, en eski insan yerleşimlerinden biridir. Bölgede keşfedilen çok sayıda tarihi eser, bunların arasında 2.700 yıl öncesine dayanan antik Yerkurgon yerleşim yerinin kalıntıları da bulunmaktadır.

Semerkand Arkeoloji Enstitüsü’nden bilim insanları, yakın zamanda bölgenin Kamaşinsky Bölgesi’ndeki Pastol köyündeki bir tepede, MÖ 3. yüzyıldan MS 3. yüzyıla kadar uzanan müstahkem bir şehrin kalıntılarını keşfettiler.

Yerel olarak Baburtepa olarak bilinen bu tepede yapılan arkeolojik kazılar, Kaşkaderya’nın kadim bir tarihe ve eşsiz bir kültüre sahip bir bölge olduğunu doğrulamaktadır:

Semerkand Arkeoloji Enstitüsü araştırmacısı Sanjar Abdurakhimov, “Köyün güneyinde, Langar ana yolunun kenarında bulunan bu tepe, 6 hektardan fazla bir alanı kaplıyor ve 8-10 metre yüksekliğinde,” diyor:

“Kale dikdörtgen şeklindeydi ve ilk olarak akıl hocamız Abdusabur Raimkulov tarafından belgelendi. Saha arkeolojik çalışmaları 2023 yılında başladı ve 2024 yılında üç ayrı noktada kazı yaptık. Orta kısımda bir saray veya ibadethane bulunduğuna inanıyoruz. Ayrıca büyük bir salon ve birkaç odanın kalıntıları ile duvar resimleri parçaları da bulundu. Bunları önümüzdeki araştırmalarımızda detaylı bir şekilde incelemeyi planlıyoruz.”

Semerkant Arkeoloji Enstitüsü Araştırma Görevlisi Dilmurod Omonov, Kaşkaderya vahasında yapılan saha arkeolojik araştırmaları sonucunda yalnızca 2025 yılında 100’den fazla yeni anıtın keşfedildiğini söyledi.

Bilim insanı, “Bu bulgular, vahanın tarihini ve kentsel gelişim süreçlerini adım adım incelememize olanak sağlıyor,” diye belirtti. “Anıtlar nispeten iyi korunmuş durumda ve gelecekte büyük ölçekli araştırmalar için önemli fırsatlar sunuyor.”

Semerkand Arkeoloji Enstitüsü’nde kıdemli araştırmacı olan Abdusabur Raimkulov da Kaşkaderya bölgesinin Türkistan’ının en eski kentsel gelişim merkezlerinden biri olduğunu belirtiyor:

“Bu bölgede 1.500’den fazla arkeolojik alan bulunmaktadır,” diyor. “Kent kültürü burada MÖ 9.-8. yüzyıllarda gelişmiştir. Şehirlerin büyümesi, Kaşkaderya’nın Buhara ve Harezm’i birbirine bağlayan kervan yolu üzerindeki konumundan kaynaklanmaktadır. Orta Çağ’da vahada 30’dan fazla büyük şehir vardı.

Baburtepa’da yürütülen arkeolojik araştırmalar, yalnızca Kaşkaderya vahasında değil, tüm Özbekistan’da antik kentsel gelişim, kültür ve medeniyet izlerinin tarihini incelemek için önemli bir kaynak görevi görmektedir.”